Od 1 kwietnia 2014 r. przedsiębiorcy zainteresowani zakupem samochodu o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony mogą odliczyć 50% VAT od zakupu pojazdu, jeśli będzie on wykorzystywany w tzw. cyklu mieszanym, tj. częściowo na użytek firmowy, a częściowo na użytek prywatny. Przepisy odnoszą się zarówno do pojazdów osobowych, jak i do pojazdów „z kratką” (samochody osobowe z homologacją ciężarową). Nie będą miały natomiast zastosowania np. do pojazdów konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu przynajmniej 10 osób łącznie kierowcą czy też pojazdów posiadających otwartą część do przewozu ładunków.
Oprócz tego nowe zasady odliczania VAT przewidują ulgę 100% podatku dla pojazdu o masie do 3,5 tony, o ile przedsiębiorca zadeklaruje wykorzystywanie zakupionego samochodu wyłącznie do celów służbowych.
Odliczenie obejmuje więc stawki 50 lub 100% VAT (50% – samochód do użytku mieszanego, 100% – samochód tylko do użytku firmowego) od zakupu, ale tylko pojazdów firmowych kupionych na fakturę 23% dającą prawo do odliczenia VAT, oraz od części zamiennych i serwisu (myjnia, naprawy, akcesoria samochodowe itp.), a w przypadku samochodów tylko do użytku firmowego – dodatkowo odliczenie paliwa (100% VAT).
Przewiduje się, że samochody do użytku mieszanego (użytek prywatny, np. dojazd do pracy + firmowy) uzyskają prawo do odliczenia 50% VAT od zakupu paliwa dopiero w lipcu 2015 r. Obecne przepisy nie pozwalają bowiem w ogóle odliczać paliwa w cyklu mieszanym.
Ponadto przedsiębiorca, by otrzymać 100% zwrotu VAT, będzie musiał udowodnić, że samochód służy wyłącznie w działalności gospodarczej. Konieczna będzie ewidencja przebiegu pojazdu do celów VAT, zawierająca m.in. stany licznika samochodu, a także szczegóły każdej przejechanej trasy – z ilością przejechanym kilometrów, datą i celem wyjazdu włącznie. Dokładnie reguluje to art. 86a ust. 7 ustawy o podatku VAT. Oprócz tego należy wypełnić we właściwym urzędzie skarbowym deklarację VAT-26. Bardzo ważne na tym etapie jest dotrzymanie terminów, gdyż druk VAT-26 trzeba dostarczyć w ciągu 7 dni od dnia poniesienia pierwszego wydatku związanego ze zgłaszanym pojazdem. Jeżeli informacja o samochodzie poniżej 3,5 tony, na który planowane jest 100% odliczenie VAT nie zostanie złożona w urzędzie, podatnik straci prawo odliczenia VAT ze 100% na rzecz 50% kwoty VAT.
Zgłoszeniu nie podlegają m.in. następujące pojazdy:
- ciężarowe o masie powyżej 3,5 tony (przepisy w ich przypadku nie ulegają zmianie: nadal będzie można odliczać 100% VAT od zakupu pojazdu, paliwa, części, usług serwisowych itp.; nie jest też konieczne prowadzenie ewidencji przebiegu),
- na które podatnik odlicza 50% VAT, ponieważ użytkuje je zarówno dla celów prywatnych, jak i dla celów prowadzonej działalności gospodarczej,
- konstrukcji wykluczającej ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powodującej, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne (np. pojazdy mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, jak van; pojazdy poniżej 3,5 tony, zakwalifikowane jako pojazdy specjalne – koparka, koparko-spycharka, ładowarka, żuraw samochodowy, podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych i inne),
- dla których nie ma obowiązku prowadzenia kilometrówki (pojazdy przeznaczone do odsprzedaży, sprzedaży czy oddania w odpłatne użytkowanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze).